24
01 ऋ    01 None    01 ग्र    01 अष्ट    101 अध्या   

                        
                        
गणेश- अथर्व-शीर्‌षम् (व्याख्यानपरिष्कारः)  (शान्ति पाठः) ओं भद्र ङ्कर्णेभि श्शृणुयाम देवाः। भद्रं पश्ये माक्षभि र्यजत्राः। स्थिरै रङ्गै स्तुष्टुवास स्तनूभिः। व्यशेम देवहितँ यदायुः।।  स्वस्ति न इन्द्रो वृद्धश्रवाः। स्वस्ति न पूषा विश्ववेदाः। स्वस्ति न स्तार्‌क्ष्यो अरिष्टनेमिः। स्वस्ति नो बृहस्पति र्दधातु।। ओं शान्ति श्शान्ति श्शान्तिः।।  नमस्ते गणपतये। त्वमेव प्रत्यक्ष न्तत्त्वमसि। त्वमेव केवलङ्कर्तासि। त्वमेव केवलन्धर्तासि। त्वमेव केवलं हर्तासि। त्वमेव सर्वङ्खल्विदं ब्रह्मासि। त्वं साक्षादात्मासि नित्यम्।(1) ((गणेश स्तवः - अधिदैवत प्रतिपादकः)  ऋतं वच्मि। सत्यं वच्मि।(2) (स्वप्रतिज्ञात्मकः)  अव त्वं माम्। अव वक्तारम्। अव श्रोतारम्। अव दातारम्। अव धातारम्। अवानूचान मव शिष्यम्। अव पश्चात्तात्। अव पुरस्तात्। अवोत्तरात्तात्। अव दक्षिणात्तात्। अव चोर्ध्वात्तात्। अवाधरात्तात्। सर्वतो मां पाहि पाहि समन्तात्। (3) सर्वतो रक्षा प्रार्थकः।  त्वं वाङ्मय स्त्वञ्चिन्मयः। त्वमानन्दमय स्त्वं ब्रह्ममयः। त्वं सच्चिदानन्दाद्वितीयोसि।) त्वं प्रत्यक्षं ब्रह्मासि। त्वं ज्ञानमयो विज्ञानमयोसि। (4 - अध्यात्म प्रतिपादकः, गणेशस्य परब्रह्मात्मकत्वम्)  सर्वञ्जगदिद.न्त्वत्तो जायते। सर्व.ञ्जगदिद. न्त्वत्त.स्तिष्ठति। सर्व.ञ्जग.दिदं त्वयि लय.मेष्यति। सर्व.ञ्जग.दिद. न्त्वयि प्रत्येति। (5 गणेशस्य सर्वहेतुमत्त्वम्)  त्वं भूमिरापो नलोनिलो नभः। त्वञ्चत्वारि वाक्पदानि।(6 अधिदैवत वर्णनात्मकः)  त्वङ्गुणत्रयातीतः। त्वमवस्थात्रयातीतः। त्वन्देह त्रयातीतः। त्वङ्कालत्रयातीतः। त्वं मूलधार स्थितोसि नित्यम्। त्वं शक्तित्रयात्मकः। त्वां योगिनो ध्यायन्ति नित्यम्। त्वं ब्रह्मा त्वं विष्णुस्त्वं रुद्रस्त्व मिन्द्रस्त्व मग्निस्त्वं वायुस्त्वं सूर्यस्त्व ञ्चन्द्रमास्त्वं ब्रह्म भूर्भुवस्स्वरोम्।(7 अध्यात्म प्रकाशकः)  गणादि न्पूर्व मुच्चार्य वर्णादीं स्तदनन्तरम्। अनुस्वार परतरः। अर्धेन्दु लसितम्। तारेण रुद्धम्। एतत्तव मनुस्वरूपम्। गकार पूर्वरूपम्। अकारो मध्यमरूपम्। अनुस्वार श्चान्त्यरूपम्। बिन्दु रुत्तररूपम्। नाद स्सन्धानम्। सहिता सन्धिः। सैषा गणेश विद्या। गणक ऋषिः। निचृद्गायत्रीच्छन्दः। गणपति र्देवता। ओं गम्। (8 गणेश विद्या प्रतिपादकः - गं बीजाक्षर स्वरूपम्)  एकदन्ताय विद्महे वक्रतुण्डाय धीमहि। तन्नो दन्ती प्रचोदयात्। (9 गणेश गायत्री मन्त्रात्मकः)  एकदन्त.ञ्चतुर्‌हस्तं पाश.मङ्कुशधारिणम्। रदञ्च वरदं हस्तै.र्बिभ्राणं मूषकध्वजम्।  रक्तं लम्बोदरं शूर्पकर्णकं रक्तवाससम्। रक्तगन्धानुलिप्ताङ्गं रक्तपुष्पै स्सुपूजितम्।  भक्तानुकम्पिन न्देव ञ्जगत्कारण मच्युतम्। आविर्भूतञ्च सृष्ट्यादौ प्रकृते पुरुषात्परम्। एवन्ध्यायति यो नित्यं स योगी योगिनां वरः(10)ध्यानात्मकः।  नमो व्रातपतये नमो गणपतये नम प्रथमपतये नमस्तेस्तु लम्बोदरायैकदन्ताय विघ्ननाशिने शिवसुताय वरदमूर्तये नमः।(11 स्तुति प्रतिपादकः)  (फलश्रुतिः)  एतदथर्वशीर्‌षं योधीते, स ब्रह्मभूयाय कल्पते। स सर्वविघ्नैर्न बाध्यते। स सर्वत्रसुख मेधते। स पञ्चमहापापा त्प्रमुच्यते।  सायमधीयानो दिवसकृतं पाप न्नाशयति। प्रातरधीयानो रात्रिकृतं पाप न्नाशयति। सायंप्रात प्रयुञ्जानोअपापो भवति। सर्वत्राधीयानो पविघ्नो भवति। धर्ममर्थं कामंमोक्षञ्च विन्दति।  इद मथर्वशीर्‌ष मशिष्याय न देयम्। यो यदि मोहा द्दास्यति। स पापीयान्भवति।  सहस्रावर्तनाद्यं यङ्काम मधीते, तन्तमनेन साधयेत्।(11 अध्ययन फलश्रुत्यात्मकः)  अनेन गणपति मभिषिञ्चति, स वाग्मी भवति।  चतुर्थ्या मनश्न ञ्जपति, स विद्यावान्भवति। इत्यथर्वणवाक्यम्।  ब्रह्माद्यावरणं विद्यान्न बिभेति कदाचनेति। (12 नाना प्रयोग फलश्रुत्यात्मकः)  यो दूर्वाङ्कुरै र्यजति स वैश्रवणोपमो भवति।  यो लाजैर्यजति स यशोवान्भवति स मेधावान्भवति।  यो मोदकसहस्रेण यजति, स वाञ्छितफल मवाप्नोति।  यस्साज्यसमिद्भिर्यजति, स सर्वँ लभते स सर्वँ लभते। (13 होमात्मकः)  अष्टौ ब्राह्मणा न्थ्सम्यग्ग्राहयित्वा, सूर्यवर्चस्वी भवति। सूर्यग्रहे महानद्यां प्रतिमा सन्निधौ वा जप्त्वा सिद्धमन्त्रो भवति।  महाविघ्नात्प्रमुच्यते। महादोषा त्प्रमुच्यते। महाप्रत्यवाया त्प्रमुच्यते। स सर्वविद्भवति स सर्वविद्भवति य एवँ वेद। (13 अन्य प्रयोगात्मकः)  (शान्तिः) ओं भद्रङ्कर्णेभि श्शृणुयाम देवाः। भद्रं पश्येमाक्षभि. र्यजत्राः। स्थिरै.रङ्गै स्तुष्टुवास स्तनूभिः। व्यशेम देवहितँ यदायुः।  स्वस्ति न इन्द्रो वृद्धश्रवाः। स्वस्ति न पूषा विश्ववेदाः। स्वस्ति न स्तार्‌क्ष्यो अरिष्टनेमिः। स्वस्तिनो बृहस्पति र्दधातु।। ओं शान्ति श्शान्ति श्शान्तिः।।  विघ्नेश्वराय वरदाय गणेश्वराय सर्वेश्वराय शुभदाय सुरेश्वराय। विद्याधराय विकटाय च वामनाय भक्तप्रसन्न वरदाय नमो नमस्ते।।